'
१२ चैत, काठमाडौं । नेपालले बंगलादेशलाई जलविद्युत निर्यात गर्ने सम्झौता अन्तिम चरणमा पुगेको बंगलादेशका विदेश मन्त्री एके अब्दुल मोमेनले सोमबार जानकारी दिएका छन् । बंगलादेश, नेपाल र भारतबीच यसका लागि त्रिपक्षीय सम्झौता हुन लागेको उनको भनाइ छ ।
‘तीन देशले यसमा सहमति जनाएका छन् । हामी अन्तिम चरणको निकै नजिक छौँ । हामी नेपालबाट बिजुली किन्नेछौँ । जाडो महिनामा आवश्यकताभन्दा बढी बिजुली भएको खण्डमा हामी यो बेच्न सक्छौँ,’ उनले नेपालकी राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी, बंगलादेशका राष्ट्रपति अब्दुल हमिद र प्रधानमन्त्री सेख हसिनाकोसमेत उपस्थिती रहेको सोमबारको पत्रकार सम्मेलनमा सो कुरा बताएका हुन् ।
बंगलादेशले सन् २०१८ मा दुई देशबीच जलविद्युत क्षेत्रमा लगानी, विकास र व्यापारको सम्भाव्यताका लागि एमओयूमा हस्ताक्षर गरेको थियो । यो सम्झौता अन्तर्गत बंगलादेशले सन् २०४० सम्म ९ हजार मेघावाट जलविद्युत आपूर्ति गर्नेछ । सुरुमा बंगलादेशले भारतीय कम्पनी जीएमआर ग्रुप अन्तर्गतको कर्णाली हाइड्रोपावर प्रोजेक्टमार्फत् जलविद्युत खरिद गर्ने योजना बनाएको थियो । विद्युत आपूर्तिका लागि भारतीय पावर ग्रिडको प्रयोग गर्नुपर्ने भएकोले त्रिपक्षीय सम्झौता आवश्यकता भएको पावर डिभिजन (बिजुली विभाग)का अधिकारीले बताए ।
बंगलादेशले जलविद्युत खरिदको सम्झौतालाई पुनर्निरिक्षणका लागि कानुन मन्त्रालयलाई पठाएको बंगलादेशको बिजुली विभागका एक अधिकारीले बताए । बंगलादेशले यसलाई पारित गरेपछि यसलाई नेपालले अनुमोदन गर्नुपर्नेछ । त्यसपछि पावर ग्रीडको विषयमा भारतसँग सहकार्य गर्नुपर्छ । विद्युत आपूर्ति भारतबाट नै गर्नुपर्नेछ । बंगलादेश नेपालको जलविद्युत क्षेत्रमा लगानी गर्नसमेत इच्छुक छ । ‘हामी परियोजनाको पहिचान गर्नका लागि काम गरिरहेका थियौँ । यसका लागि हामीले थुप्रै पटक नेपालको भ्रमण गरिसकेका छौँ । कोरोना महामारीका कारण हाम्रो काम प्रभावित भइरहेको छ,’ ती अधिकारी बताउँछन् ।
विज्ञका अनुसार बंगलादेशलाई थप ऊर्जाको आवश्यकता छ, त्यो पनि नवीकरणीय स्रोतमार्फत् । नेपाल, भुटान र उत्तरीपूर्वी भारतीय राज्य जलविद्युतका मुख्य स्रोत हुनसक्छन् । मोमेनले नेपाल र बंगलादेशले व्यापार र कनेक्टिभिटीको विषयमा पनि जोड दिएको बताए । यस्तै, दुई देशबीच व्यापार सम्झौता पनि अन्तिम चरणमा पुगेको उनले बताए । उक्त सम्झौतामा चाँडै नै हस्ताक्षर हुने उनको अनुमान छ ।
सरकारले बंगलादेशलाई दक्षिण र दक्षिणपूर्वी एसियाको कनेक्टिभिटी हब बनाउन चाहेको छ । यसअन्तर्गत भूपरिवेष्ठित राष्ट्र नेपालसँग पनि कनेक्टिभिटी सञ्जाल विस्तारका लागि विभिन्न पहल गरिँदैछ । सन् १९७६ मा नेपाल–बंगलादेशबीच हस्ताक्षर भएको ट्रान्जिट सम्झौता अनुरुप, रोहनपुर–सिङ्घाबाद रेल लिङ्क समावेश गर्न एक पत्रमा हस्ताक्षर भएको छ ।
नेपाल बंगलादेशको छट्टोग्राम, मुङ्ग्ला र पेरा समुद्री बन्दरगाह प्रयोग गर्नका लागि इच्छुक छ । बंगलादेशले राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीको भ्रमणका बेला यस्ता मोडालिटीमा काम गर्न सहमति जनाएको छ । यसका साथै नेपालले बंगलादेशको अन्तरदेशीय जलमार्ग प्रयोग गर्नका लागि आफ्नो इच्छा व्यक्त गरेको छ । यस्तै, नेपालको विराटनगरबाट बङ्गलादेशको सीधा उडानका लागि साइदपुर विमानस्थल प्रयोग गर्न पनि इच्छुक छ । ‘बंगलादेश यसका लागि खुल्ला छ । हामी कनेक्टिभिटीमा सहयोग गर्न चाहन्छौं,’ मोमेनले भने । बंगलादेश, भुटान, भारत र नेपालबीच मोटर वाहन सम्झौता (एमभीए) लागू गर्नका लागि नयाँ रुटको विकल्पका लागि खोजी गरिएको उनले बताए ।
विदेश मामिला राज्यमन्त्री शाहरियार आलमले एक प्रश्नको जवाफ दिँदै नेपाल र भारतले एमभीएका लागि सहमति जनाइसकेको र भुटानको संसदले पनि यसका लागि सहमति जनाउने बित्तिकै तीन देश यसका लागि यो काम पनि अघि बढ्ने बताए । स्रोत: द डेली स्टार
एनएमबि न्यूज युटयुबमा पनि उपलब्ध छ । तपाई यहाँ क्लिक गरेर सब्सक्राइब गर्न सक्नुहुनेछ । साथै फेसबुक र ट्वीटरमार्फतपनि हामीसँग जोडिन सक्नुहुनेछ ।
नेपाल टेलिकमले ल्यायो ‘एफटीटीएच–जाडोमा न्यानो अफर’
२०७७ पुष २ गते बिहिवार
तीज गीत ‘जोर मादल’ सार्वजनिक
२०७८ भाद्र ६ गते आइतवार
लुम्बिनी प्रदेश सरकारद्वारा उद्यमीलाई शून्य ब्याजदरमा ऋण
२०७७ मङ्सिर २० गते शनिवार
भारतमा देशव्यापी लकडाउनको माग : आज निर्णय हुनसक्ने !
२०७८ बैशाख २० गते सोमवार